بر بلندای کوه بیل

(طایفه مالکی)  بیشتر از روستاهای دیگر منطقه دامپروری داشته و نیمه اسکانند. یعنی چند ماه از سال را به منطقه سردسیری “کوه بیل” در شرق دشت ارژن کوچ می کنند..مسیر کوچ این طایفه از گرمسیر به سرحد (ییلاق)بدین صورت است که از کوره راه صعب العبور کوهستانی که در رشته کوه شمالی منطقه قرار دارد و از شمال روستای هلک می گذرد به نام "شُولَکُون"(sulakun)با بار وبنه و احشام گذشته و از کوه "چِنگ " (...)جنوبی سرازیر شده وارد دشت پشت کوه که خود حد فاصل بین این کوه و کوه چنگ شمالی است به نام "دشت برم "می شوند.

در اینجا در جاده شوسه قدیمی شیراز –کازرون قرار گرفته و در همین راه حرکت می کنند که پس از گذشتن از روستای کَلانی و میان کُتَل و کوه چِنگ شمالی به گردنه گُلُو خواجه (در کیلومتر 68 از شیراز)نزدیکی دشت اَرژن رسیده و وارد منطقه دشت ارژن می شوند .

در این نقطه ، از جاده اصلی منحرف شده و به سمت شرق دشت اَرژن متمایل می شوند . پس از پیمودن جلگه صاف دشت ارژن به ابتدای منطقه ییلاقی"کوه بیل"رسیده که از گردنه "مَیدِرا"(meydera)می گذرندو آنگاه که به سر کوه رسیدند هر آبادی به محدوده و مرتع معین شده خود می رود و چادر برپا می کند.

محدوده مراتع و چراگاه از زمانهای گذشته مشخص شده و آن را حد گذاری کرده اند .به مکانهایی که در آن چادر برپا می کنند "وُرد" یا "یُرد "یا "وُرگَه" ( یُورت) گویند . هر از چند گاه یورد را تغییر می دهند .

به چراگاه دامها "بِچَرگاه" و جایی را که محافظت می کنند تا علوفه اش مصرف نشود برای مواقع نیاز "قرغ گه" یا "...."(قُرُق گاه) گویند .

این منطقه بسیار وسیع ،پوشیده از درختان جنگلی،  چشمه سارهای متعدد و خنک و علف های گوناگون ،رودخانه های فراوان،  و آب و هوای سرد می باشد

آبادی هایی که به این منطقه کوچ می کنند پنج ماه از سال در فصل بهار و تابستان را در این نقطه به سر می برند و به پرورش دام و تهیه فرآورده های دامی و نیز دانه های نباتی و خوراکی می پردازند ...(1)

برگرفته از کتاب "دریاچه پریشان و فرهنگ منطقه فامور" نوشته دکتر جهانبخش ثواقب - صفحات 66 لغایت 69

1- توضیح اینکه : برخی مطالب و اطلاعات درج شده در کتاب مربوط به دهه60 و قبل از آن و به عبارتی روزهای خوش دریاچه پریشان و کوهستان کوه بیل و بالتبع طایفه مالکی و مسیر کوچ می باشد . متاسفانه امروزه از آن چشمه های گوارا و رودخانه های پرآب کمتر اثری پیدا می شود ودر بیشتر مناطق چشمه ها خشک و یا آن قدر کم آب شده اند که برای رفع عطش رهگذران هم کفایت نمی نماید.(توضیح از مدیروبلاگ)

تصاویر از سرحد کوه بیل مربوط به بهار 94 می باشد

تصویر بالا نمایی از یک سیاه چادر عشایری (بُهوُنbohoon)است که مردم ایلیاتی به هنگام کوچ ودر یورد ها از آن استفاده می کنند

یورد تابستانه ی گوُد بَلَحی (goud balahi)من (نفر وسط ایستاده )و مَش صفر و اُس محمود و خواهر زاده ام حسین آقا /تصویر مربوط به سفر یک روزه با همراهی بستگان به سرحد کوه بیل در اردیبهشت 94 می باشد. گود به معنای میدان و بَلَح لفظ محلی بوته شیرین بیان  است.